WebClick Tracer

POOLED EDITORIAL: Pagpadayag sa Kamatuoran, Pagbantay  sa mga Gamhanan

(Pooled Editorial issued on World Press Freedom Day, 03 May 2018, by the Center for Media Freedom and Responsibility, National Union of Journalists of the Philippines, Philippine Center for Investigative Journalism and the Philippine Press Institute).

Pagpadayag sa Kamatuoran,
Pagbantay  sa mga Gamhanan

Hilabihan ang pagkagusbat sa pampublikong diskurso ilalom sa pamunuan ni Presidente Rodrigo R. Duterte nga, sa dakong bahin, nahiagom sa iyang kontrol ug busa adunay pagkiling pabor kaniya. Ang resulta usa ka dakong trahedya: nahimong hagip-ot ang kanhiay lapad nga ispasyo
alang sa gawasnong prensa ug sa katungod sa katawhan nga masayod sa lakaw sa panggamhanan.

Sa nakalabay’ng 22 ka bulan nga anaa siya sa gahum, 85 na ka kaso sapagpanghasi ug pagpanghudlat sa media ang natala, kahimtang nga nagpawalay-bili sa lagda sa atong Konstitusyon mahitungod sa kagawasan sa pagpadayag. Ang ihap sa mga kaso sa panahon ni Ginoong Duterte mas labaw pa kaysa sa panahon sa milabay’ng upat ka administrasyon.

Sa kinatibuk-an, kining mga kaso sa pagpanghasi ug pagpanghudlat nakadugang sa peligro nga giatubang sa mga tigbalita sa tibuok nasud, ilabina sa konteksto sa pamunuan ni Ginoong Duterte.

worldpressfreedomday.logoGikan Hunyo 30, 2016 hangtud Mayo 1, 2018, ang mga panghasi ug panghudlat naglangkob sa mosunod: 9 ka tigbalita nga gipatay, 16 ka kasong libel nga gipasaka, 14 ka kasong online harassment, 11 ka bahad sa pagpatay, ug 7 ka hana nga pagpatay. Dugang pa ang mga kaso sa pangatake sa website sa mga media organizations, pagdili nga ma-renew ang franchise, ug pagpaniktik sa mga tigbalita ug mga media agencies.

Kini nga mga kaso nagpakita sa kon paunsa nagpatigbabaw ang pulitikanhong pwersa ug gahum sa presidente, inubanan sa walay puas nga opensiba sa iyang mga alyado, ug pagsabwag sa mga pekeng impormasyon nga nakapalibog sa panabot sa katawhan. Pinaagi sa iyang baga nga pundok sa mga tigsuporta, nahimong target sa mga panginsulto ug nagkadaiyang akusasyon, bisan walay igong basehan, ang mga tigbalita nga seryosong magtuki sa lakaw sa panggamhanang Duterte.

Kini nga mga kaso nahitabo bisan pa sa pasalig nga iyang ipalig-on ang mga lakang ug ang mga ahensya sa estado aron maprotektahan ang kagawasan sa prensa ug pagpadayag. Daw sa damgo lamang ang tanan tungod sa kapungot nga gihambin ni Ginoong Duterte punting sa mga kritiko sa iyang administrasyon ug sa mga pagbalita kabahin sa kritisismo sa iyang pagdumala sa gobierno.

Gimando ni Ginoong Duterte ang pag-imposar og mga lakang pagkontrol sa presensya sa mga tigbalita panahon sa official events, samtang ang Kongreso ug pipila ka mga ahensya’ng ehikutibo gilangan-langan angpaghatag og franchise alang sa pag-operate sa mga kumpanya sa media.

Ubay-ubay sa mga tigbalita ang nagsulti nga sila nahimong target sapaniktik sa mga pulis, lakip na ang ilang mga gitrabahoan ug mga grupo sa media nga sila nahilangkob.

Ang mga panghasi batok sa kagawasan sa prensa nakapahuyang sa kapasidad sa media isip instrumento sa pagpadayag ug pagpakisayod kabahin sa mga isyu sa katawhan. Sa karon, tataw na nga ang kayugot sa kritisismo kabahin gayud sa liderato’ng Duterte. Bisan paman nga ang nangagi’ng presidente adunay susamang batasan, siya lamang angnangahas mogamit sa iyang gahum aron maduot sa pagka-alaot ang iyangmga kritiko.

Taliwala sa iyang gisaad nga kausaban, unta daygan ni Ginoong Duterte ang katawhan kung unsa na ang nakab-ot ug asa pa mopadulong ang maong tumong, lakip na ang pagsugilon kung anaa bay maayong gibunga ang iyang mga gitinguha. Angay lamang masayod ang katawhan niining mga butanga, tungod ug alang sa pagpalagsik sa atong demokrasya. Ug ang gawasnong prensa lamang ang bugtong instrumento aron mini mapahitabo.

Apan dili ingon niini ang kahimtang sa pagkakaron ilalom sa pamunuan ni Ginoong Duterte. Tungod sa giatubang nga mga pagpanghasi ug pagpanghudlat, apektado ang pagbalita mahitungod sa kontrobersya sa kampanya batok druga, ang kagubot sa Marawi, mga kaso sa korapsyon, isyu sa kabtangan sa pamilyang Duterte, debate sa pag-usab sa Konstitusyon ug pederalismo, pagpasirado sa Boracay, ug ang presensya sa China sulod sa West Philippine Sea nga teritoryo sa Pilipinas.

Gahum sa kahadlok ang gipasiatab ni Ginoong Duterte. Bisan dili tataw, dili pod lisud masihag nga ang gahum ug impluwensya sa iyang opisina ang nagpailalom sa mga panghasi ug panghudlat sa media. Tumong niini nga mahiagum sa kahadlok ang gawasnong prensa ug iyang makontrol.

Sama sa kahadlok, paspas pod motakod ang kaisog. Apan ang kaisog dili susama sa kahadlok nga magkutlo sa gahum sa katawhan. Ang kaisog nga gisapwang sa gahum sa kamatuoran, inubanan paghiusa sa mga lumilihok sa prensa usa ka positibong pwersa aron batukan ang kahadlok.

Tungod ug alang sa katawhan, giawhag ang mga lumilihok sa prensa nga mobarog ug maghiusa alang sa gawasnong prensa ug demokrasya, mopadayag sa kamatuoran, ug magbantay sa mga gisangunan sa gahum sa panggamhanan.

Si kinsa man ang presidente, ang gawasnong prensa ubos sa landong sa demokrasya gilauman nga modepensa ug mopatunhay, pinaagi sa tumang kaisog ug panaghiusa, sa katungod sa katawhan nga masayod.

Your perspective matters! Leave a comment below and let us know what you think. We welcome diverse viewpoints and encourage respectful discussions. Don't hesitate to share your ideas or engage with others.

Search MindaNews

Share this MindaNews story
[custom_social_share]
Send us Feedback